niedziela, 18 maja 2014

Rzecz o wielu nazwiskach i imionach

Nawet jeśli nie znasz żadnego Hiszpana, Wenezuelczyka, czy Meksykanina, nie czytasz książek autorów takich jak Gabriel García Márquez czy Mario Vargas Llosa, to na pewno musiałeś/aś spotkać się z dwoma nazwiskami i przynajmniej dwoma imionami bohaterów jeśli nie filmu to telenoweli lub nawet kabaretu, zupełnie jak w tym kawale:


Do domu pewnej hiszpańskiej wdowy ktoś się dobija ciemną nocą:
 - Kto tam ? - pyta wdowa.
 - Fernandez Jose Filippe de la Vega...
 - Wejdźcie, tylko niech ostatni dobrze zamknie drzwi !


lub w kabarecie - parodii telenoweli: 
https://www.youtube.com/watch?v=wnOV1ibX9m4


Skąd te nazwiska i jaka jest ich kolejność?

Jakie nazwiska ktoś otrzymał przy narodzinach, takie będzie miał do końca życia (no chyba, że zechce sobie zmienić w wieku 18 lat, bo do tego każdy ma prawo). W Hiszpanii jedno nazwisko - tradycyjnie pierwsze otrzymuje się po ojcu, a drugie po matce. Ale jako, że oni też mają po dwa nazwiska, nie otrzymujemy ich obu, bo wtedy przedstawianie się rzeczywiście ciągnęłoby się w nieskończoność, lecz ich pierwsze nazwiska (te po ojcach, czyli jak nasze rodowe). Jak wygląda to w praktyce? Mamy na przykład parę: Fernando Lopez Vega i Ana Sanchez Rodriguez. Dziecko, dajmy mu na imię Juan, otrzyma nazwiska Lopez Sanchez.

Obecnie, ze względu na poprawność polityczną i walczące feministki (od 1995 roku), ta kolejność się może zmieniać i pierwszym nazwiskiem może być nazwisko matki, a więc w kolejnym pokoleniu dziecko przekaże tylko nazwisko matki, a ojca zaginie. Nie można natomiast nazywać dzieci różnie, to znaczy nie może jedno dziecko z rodzeństwa nazywać się Sanchez Lopez, a drugie Lopez Sanchez.


Jak naprawdę nazywają się osoby znane ze szklanego ekranu?

Javier Ángel Encinas Bardem 
Penélope Cruz Sánchez
Shakira Isabel Mebarak Ripoll  
Juan Esteban Aristizábal Vásquez - znany jako Juanes w Polsce, głównie z jednego hitu "La camisa negra"
Salma Valgarma Hayek Jiménez-Pinault - Salma zaszalała, bo dodała sobie jeszcze nazwisko męża
Pedro Almodóvar Caballero
José Antonio Domínguez Banderas - Antonio wybrał swoje drugie imię i nazwisko matki, dzisiaj już trudno byłoby sobie go wyobrazić jako José Domíngueza...

W

Inne przypadki i inne kraje

Jeśli chodzi o samotne matki, to dziecko może dostać albo podwojone pierwsze nazwisko matki, a więc nasz Juan nazywałby się Sanchez Sanchez, albo oba nazwiska matki, czyli Sanchez Rodriguez.

W Katalonii między dwoma nazwiskami dodaje się spójnik "i" znaczący zupełnie to samo, co w Polsce (hiszpańskie "i" to "y", ale kataloński język różni się znacząco od kastylijskiego). Świecić nam będzie piłkarz Dumy Katalonii FC Barcelony Xavi, a właściwie:
Xavier "Xavi" Hernández i Creus

 
W Portugalii i Brazylii nazwisko ojca jest przekazywane dalej, ale jest zapisywane jako drugie. Przykład również ze świata piłki nożnej:
José Mário dos Santos Félix Mourinho

W Argentynie, dla odmiany obowiązuje tylko jedno nazwisko, i jak się można łatwo domyślić, jest to nazwisko ojca.

W Ameryce Łacińskiej popularne jest także w przypadku zamężnych kobiet zamiana drugiego nazwiska (po matce) na nazwisko męża z przyimkiem "de", na przykład Ana Sanchez de Lopez. Po naszemu: Ana Sanchez od Lopeza


Najbardziej popularne nazwiska w Hiszpanii - jakie i skąd się wzięły?

 źródło




Łatwo można dostrzec, że w większości regionów przeważa nazwisko García. Wiele z tych nazwisk, pochodzi od imion ojców (podobnie jak, np.w Rosji) - Fernandández (syn Fernanda), Sánchez (syn Sancha), Martínez (syn Martina), González (syn Gonzala), Rodríguez (syn Rodriga). 
Inne pochodzą od nazw zawodów, jak na przykład Carpintero - cieśla, Herrero - kowal, Rey - król.
Zdarzają się i takie, które pochodzą od przymiotników opisujących przodków, np. Redondo - okrągły, Pinto - pstrokaty, Rubio - blondyn.
I inne - od nazw miejscowości, od rzeczowników i cała masa takich, które nie wiadomo skąd się wzięły :)


Wiele imion...

Zazwyczaj przynajmniej dwa, a w niektórych przypadkach nawet dużo więcej. Tu można podać przykłady Jorge Francisco Isidoro Luis Borges Acevedo (na okładkach książek zazwyczaj: Jorge Borges - wszystko by się nie zmieściło), Juan Carlos Alfonso Víctor María de Borbón y Borbón-Dos Sicilias (jak, król, to musi być po królewsku - obecnie w Hiszpanii stracił na popularności, głównie przez polowania i wybryki swoich dzieci, w tym oszustwa finansowe), Hélène Elizabeth Louise Amelie Paula Dolores Poniatowska Amor (meksykańska pisarka, polskiego pochodzenia, znana i uznana w świecie hiszpańskojęzycznym - w 2013 roku została nagrodzona nagrodą Cervantesa, czyli najwyższym wyróżnieniem dla piszących w języku hiszpańskim. Obecnie planuje napisać książkę o rodzie Poniatowskich) itd.itd., można by długo wymieniać.





Te dwa imiona mają swoje logiczne wytłumaczenie, szczególnie, jeśli nadawane są najbardziej popularne imiona, np. Juan, José, to zawsze można rozróżnić chłopaków po drugim imieniu. Juan zbił okno. Jaki Juan? Juan Antonio. Aha, porozmawiam z jego ojcem. Jest to może trochę barokowe, trochę ozdobne, trochę tradycyjne, ale podoba się ludziom. Ja mam drugie imię, i co z tego? Może i wpisane jest do dowodu, ale niewiele osób je zna, bo po prostu się go nie używa przy przedstawianiu się, czy podawaniu swoich danych, np. na FB.

 Żeby jeszcze bardziej sobie uprościć życie, powstają takie skróty Juanjo (czyt. Huanho) od Juan José, Juanma (czyt. Huanma) od Juan Manuel lub Juan Mariano, Josema (czyt. hosema) od José Manuela/Mariana.

Idąc tym  tropem nazywano by mnie pewnie: Dominikana (od Dominika Anna;))


Najbardziej popularne imiona męskie:






i żeńskie





Brak komentarzy:

Prześlij komentarz